نحوه اجرای مفاد ماده ۹۷ قانون مالیات های مستقیم ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ برای صاحبان اشخاص حقوقی و مشاغل

نحوه اجرای مفاد ماده ۹۷ قانون مالیات های مستقیم ۱۳۹۴/۰۴/۳۱ برای صاحبان اشخاص حقوقی و مشاغل

نظر به اهمیت اجرای دقیق تر مفاد ماده ۹۷ قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب31/04/1394 ، به منظور انتخاب مودیان برای حسابرسی مالیاتی عملکرد سال ۱۳۹۸ اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل که سال مالی آنها از 27/05/1397و  به بعد شروع شده است به شرح ذیل مقرر میدارد.

۱-با عنایت به مفاد ماده ۳ آیین نامه اجرایی تبصره ۳ ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب۳۱/۰۴/۱۳۹۴ ، نظر به اینکه شناسایی و ثبت نام اشخاص حقیقی صاحبان مشاغل در نظام مالیاتی وابسته به مکان فعالیت و هویت صاحب یا صاحبان فعالیت شغلی میباشد ، لذا مودیانی که تا پایان سال ۱۳۹۷ به دلایلی از جمله واگذاری محل فعالیت ، اعلام تعطیلی کسب و کار ( تعلیق دایم یا موقت فعالیت )، تخریب محل فعالیت و فوت مودی که منتج به غیر فعال شدن کد رهگیری ثبت نام آنها شده است ، الزامی به تسلیم اظهار نامه مالیاتی برای عملکرد سال ۱۳۹۸ ندارند ، بنابر این ، ماموران مالیاتی حوزه مکاری شناسایی و ثبت نام مودیان ، فهرست این قبیل مودیان منضم به به کد رهگیری ثبت نام آن ها را با رعایت مقررات حداکثر تا تاریخ ۲۵/۰۵/۱۳۹۹ در سامانه مدیریت اطلاعات ثبت نام درج و مودی را غیر فعال نمایند .همچنین معاونت فناوری های مالیاتی ضمن اتخاذ تدابیر لازم ، مودیان مذکور را از فهرست مودیان مشمول تولید اظهار نامه برآوردی برای عملکرد سال ۱۳۹۸ خارج مینمایند .در اجرای حکم مذکور در صدر این بند ، صاحبان مشاغلی که در طی سال ۱۳۹۸ مکلف به ارایه اظهارنامه مجزا ، حسب مورد برای هریک از فعالیت های خود در مکان های مجزا و به نسبت مدت اشتغال در محل ، خواهند بود .بدیهی است که این حکم در خصوص مودیان موضوع تبصره های ۳ و ۳ ماده ۳ آیین نامه مزبور جاری نمیباشد .

۲- با عنایت به تصریح قانون گذار مبنی بر تکلیف سازمان به تهیه اظهار نامه مالیاتی برآوردی بر اساس فعالیت و اطلاعات اقتصادی مکتسبه از طرح جامع مالیاتی برای مودیانی که از اطهار نامه مالیاتی در مهلت مقرر قانونی و مطابق مقررات اجتناب نموده اند ، با استناد به ماده ۲ آیین نامه اجرایی موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالات مستقیم اصلاحی ۳۱/۰۴/۱۳۹۴ ، لازم است ماموران مالیاتی حوزه کاری شناسایی و ثبت نام مودیان به استناد به مواد ۱۸ الی ۲۰ ایین نامه مذکور ، حداکثر تا تاریخ ۲۵/۰۵/۱۳۹۹ نسبت به شناسایی و ثبت نام اشخاصی که لعایت پایان سال ۱۳۹۸ بر اساس اطلاعات موجود در سامانه های اطلاعاتی سازمان و یا اطلاعات مکتوب واصله به ادارات مالیاتی ، دارای فعالیت بوده لیکن در نپام مالیاتی کشور فاقد ثبت نام میباشد ، در سامانه مدیریت اطلاعات ثبت نام اقدام نمایند.همچنین متاموران مالیاتی حوزه کاری مذکور موظفند ان بخش از مودیانی که در سامانه های تک منبعی سازمان دارای سابقه بوده و در سال ۱۳۹۸ دارای فعالیت بوده اند ، لیکن به هر دلیلی تا کنون در سامانه مدیریت اطلاعات ثبت نام ، ثبت نام نشده اند را در سامانه مذکور ثبت نام نمایند .معاونت فناوری های مالیات نیز موظف است بستر لازم به منظور یکپارچگی سامانه ثبت نام را ایجاد و با همکاری ادارات کل امور مالیاتی نسبت به اصلاح اطلاعات ثبت نام مودیان در سایر سامانه های سازمان اقدام نمایند.بدیهی است در فرایند تکمیل ثبت نام مودیان در سامانه های نوین مالیاتی (حداکثر تا پایان خرداد ۱۳۹۹) ، وضعیت الزام به تسلیم انواع اظهارنامه های مالیاتی مودیان موضوع قانون مالیات مستقیم و قانون ارزش افزوده ، میبایستس توسط ماموران مالیاتی و معاونت فناوری مالیاتی ، حسب مورد اعمال شود .مدیران کل امور مالیاتی ضمن نظارت دقیق بر اجرای صحیح فرایند های موضوع بند های ۱و ۲ این دستورالعمل موظف میباشند تاییدیه اتمام فرایند های مذکور را بصورت مکتوب و در بازه زمانی تعیین شده به معاونت فناوری مالیاتی اعلام نمایند.

۳-با توجه به عدم تسری حکم ماده ۹۷ قانون ومالیات مستقیم نسبت به مالیات بر ارزش افزوده ، معاونت فناوری های مالیاتی جداکثر ظرف یک ماه پس از سر رسید انقضا و یا مهلت اعلامی طی بخشنامه ای سازمان ، اقدامات لازم به منظور بارگذاری اظهار نامه مالیات بر ارزش افزوده دوره های عملکرد سال ۱۳۹۸ ارایه شده توسط مودیان را به نحوی فراهم نمایند که امکان انجام فرایند حسابرسی پرونده های مالیات بر ارزش لفزوده با الویت پرونده های مالیاتی صادرکنندگان از ابتدای تیر ماه سال جاری توسط ادرات امور مالیاتی فراهم شود.

۴-معاونت فناوری های مالیاتی موظف است حداکثر ظرف مدت ۴۵ روز پس از دریافت تاییدیه موضوع بند ۲ این دستورالعمل ، ترتیبات لازم به منظور تولید اظهارنامه براوردی و صدور اوراق تشخیص مالیات براوردی مبتنی بر الگوها و قواعد ارایه شده از سوی معاونت حقوقی و فنی مالیاتی را بصورت سیستمی برای ان دسته از مودیانی که تا موعد مقرر قانونی نسبت به تسلیم اظهار نامه مالیاتی اقدام نمایند ، در سامانه های نوین مالیاتی به عمل می آورد .ادارت کل امور مالیاتی مکلف خواهند بود اوراق تشخیص مالیات صادره در اجرای این بند را حداکثر ظرف یک ماه پس از صدور به مودیان ذیربط ابلاغ نمایند ( به استثنای اوراقی که در راستای ابلاغ الکترونیکی ، مستقیما از طریق معاونت فناوری های مالیاتی بصورت الکترونیکی ابلاغ میشوند . ) بدیهی است در صورتی که امکان تولید اظهار نامه براوردی و صدور برگ تشخیص مالیات مالیات متعلق ، بصورت سیستمی برای هریک از مودیان میسر نشود ، معاونت فناوری های مالیاتی ظرف مدت تعیین شده مذکور موظف است تمهیدات سیستمی لازم به منظور اجرای فرایند حسابرسی مالیاتی برای این قبیل مودیان توسط ماموران مالیاتی حوزه کاری حسابرسی را فراهم نماید.معاونت درامد مالیاتی موظف است بر نحوه اجرای این بند نظارت کامل را به عمل اورد و گزارش روند پیشرفت اقدامات را به شورای معاونان سازمان ارایه نمایند.

۵-معاونت فناوری مالیاتی موظف است بر اساس معیارهای ریسک منتخب سازمان که از مدل و مجموعه معیارهای ریسک تایید و ابلاغ شده توسط معاونت حقوقی و فنی مالیاتیتعیین خواهند شد ، سامانه سنجش ریسک مودیان را فعال نموده و رتبه ریسک مودیان اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل که در مهلت مقرر نسبت به ارایه اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نموده اند را حداکثر ظرف مدت ۴۵ روز پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی هر منبع تعیین و گزارش اماری ان را بصورت محرمانه به معاونت درامدهای مالیاتی ارسال نماید .

۶-معاونت درامد مالیاتی موظف است در اجرای ماده ۹۷ قانون مالیات مستقیم اصلاحی۳۱/۰۴/۱۳۹۴ حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز از سررسید تسلیم اطهار نامه مالیاتی هر منبع ، فهرست مودیانی که فارغ از رتبه ریسک احرازی برای حسابرسی مالیاتی انتخاب میشوند را به معاونتفناوری های مالیاتی اعلانم نماید .معاونت فناوری مالیاتی نیز موظف است برای انجام فرایند حسابرسی مالیاتی ، حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز پس از دریافت فهرست مذکور ، نسبت به بارگزاری اظهارنامه مالیاتی مودیان موضوع این فهرست به منظور انجام فرایند حسابرسی توسط مامران مالیاتی ذیصلاح اقدام و مراتب را با ذکر مشخصات هویتی مودیان به ادارت کل امور مالیاتی ذیربط اعلام نماید.همچنین معاونت درامد مالیاتی موظف است حداکثر ظرف مهلت ۱۵ روز پس از دریافت گزارش موضوع بند ۵ این دستورالعمل نسبت به ارایه پیشنهاد محدوذه درجه ریسک هریک از طبقات رتبه بندی ریسک مودیان (ریسک بالا متوسط پایین )به همراه تعداد مودیان مشمول هریک از طبقات مذکور به تفکیک اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی صاحبان مشاغل (برای هر اداره کل به تفکیک ) به شورای معاونان سازمان اقدام و حداکثر ظرف مدت ۷ روز پس از دریافت مصوبه شورای معاونان سازمان در خصوص تعیین محدوره رتبه بندی ریسک مودیان ، ان را به معاونت فناوری های مالیاتی اعلام نماید .

۷ معاونت فناوری های مالیاتی حداکثر ظرف ۱۰ روز پس از دریافت محدوده مصوب رتبه بندی ریسک مودیان موضوع بند ۶ این دستورالعمل ، نسبت به اعمال ان در سامانه های نوین سازمان اقدام تا مودیان مشمول حسابرسی مالیاتی بطور مستقیم و خودکار در انباره حسابرسی ادارت امور مالیاتی ذیربط قرار گیرند.علاوه بر مودیانی که بطور سیستمی و براساس محدوده رتیه بندی ریسک تعیین شده ، برای حسابرسی مالیاتی انتخاب شده اند برای اجرای کامل حکم ماده ۹۷ قانون مالیات های مستقیم اصلاحی ۳۱/۰۴/۱۳۹۴ و بمنظور تعیین میزان روایی و اعتبار عملکرد سامانه تعیین رتبه ریسک مودیان و انجام تنظیمات و تغییرات لازم برای تکامل تدریجی این سامانه ، معاونت درامد مالیاتی حداکثر طرف یک ماه ، فهرستی از مودیان مالیاتی هر اداره کل امور مالیاتی که به دلیل رتبه ریسک پایین برای حسابرسی انتخاب نشده اند (حداکثر تا سقف ۵ درصد مودیان کم ریسک ) را بصورت نمونه تصادفی و یا انتخابی و مبتنی بر موضوع فعالیت ،تهیه و معاونت فناوری مالیاتی اعلام نماین.معاونت مذکور نیز موظف است در بازه زمانی مقرر اقدامات لازم برای قرار دادن مودیان موضوع این فهرست در انباره حسابرسی اداره امور مالیاتی ذیربط به عمل اورد.گزارش حاصل از نتایج حسابرسی تمامی مودیان به همراه میزان مالیات های ابرازی و قطعی شده به عنوان بازخورد کنترلی عملکرد سامانه سنجش ریسک در اختیار معاونت حقوقی و فنی مالیاتی قرار خواهد گرفت.

۸-در اجرای مفاد ماده ۲۴ ایین نامه اجرایی موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالیات مستقیم ، معاونت فناوری های مالیاتی موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که از ابتدای دی سال جاری اوراق قطعی مالیات عملکرد سال ۱۳۹۸ مودیانی که برای حسابرسی مالیاتی انتخاب نشده اند ( مودیان با رتبه ریسک پایین ) توسط سامانه های نوین سازمان بصورت سیستمی و براساس درامد مشمول مالیات و مالیات ابرازی در اظهارنامه مالیاتی تسلیمی و حسب مورد با اعمال جرایم دیرکرد پرداخت مالیات ، صادر میشود .در اجرای این بند ، رسیدگی به مالیات حقوق و سایر مالیات های تکلیفی و نحوه اجرای مقررات ماده ۱۶۹ قانون مالیات مستقیم مودیانی که برای حسابرسی مالیاتی انتخاب نمیشوند فاقد موضوعیت میباشند .بدیهی است این موضوع در خصوص آن بخش از مودیانی مالیاتی که بصورت مستند و یا براساس گزارش های دریافتی از سامانه های مالیات حقوق ، مالیات تکلیفی و معاملات فصلی ، عدم انجام تکالیف مقرر توسط ایشان محرز میشود ، نافذ نبوده و مسئول حوزه کاری حسابرسی موظف است در اجرای تبصره ۱ ماده ۳۴ ایین نامه موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالیات مستقیم نسبت به انتخاب این قبیل مودیان برای حسابرسی مالیاتی همان منبع ، اقدام مقتضی را به عمل اورد . این حکم در مورد مودیانی که بصورت سیستمی برای حسابرسی مالیاتی انتخاب نشده اند حسب اطلاعات متقن و مستند واصله به ادارات امور مالیاتی ، لزوم حسابرسی مالیاتی انها مورد پذیرش مسئول حوزه کاری حسابرسی قرار میگرد نیز لازم الاجرا میباشد.معاونت فناوری مالیاتی موظف است ، تمهیدات سیستمی لازم به منظور انجام فرایند فوق را فراهم نماید . ماموران مالیاتی حوزه کاری خدمات مودیان به منظور انجام وظایف محوله در اجرای مفاد ماده ۴۰ ایین نامه موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم و به منظور بهره مندی مودیان از مزایا و مشوق های قانونی ، موظف میباشند کلیه اوراق قطعی مالیات را حداکثر ظرف دو ماه پس از صدور اوراق قطعی مالیاتی به مودیان ذیربط ابلاغ نمایند ( به استثنای اوراقی که در راستای ابلاغ الکترونیکی مستقیما از طریق معاونت فناوری های مالیاتی بصورت الکترونیکی ابلاغ میشود )

۹-نظر به اجرای صحیح مفاد ماده ۹۷ قانون مالیات مستقیم برای کلیه اظهارنامه های مالیاتی که در اجرای مفاد بند های ۴-۶-۷-۸ دستورالعمل برای حسابرسی مالیاتی انتخاب میشوند ، ضمن تاکید بر الزامی بودن ترتیبات حسابرسی مالیاتی موضوع ماده ۴۱ ایین نامه اجرایی موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالیات مستقیم برای کلیه حسابرسان مالیاتی اشخاص حقوققی و صاحبان مشاغل گروه اول ، ارجاع پرونده مالیاتی مودیان به هیات سه نفره حسابرسان موضوع بند ۳ ماده ۹۷ قانون مالیات مستقیم ، موضوعیت نخواهد داشت.

۱۰- در ارتباط با تسلیم اظهار نامه مالیاتی مشارکت های مدنی ، نظر به اینکه تعیین تکلیف زمانی از حیث نحوه تسلیم اظهارنامه مالیاتی مشارکتی بصورت قهری و یا اختیاری در مفاد بند ۶ ماده ۴۳ ایین نامه اجرایی موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالیات مستقیم احصاء شده است ، لذا معاونت فناوری مالیاتی مکلف است در بازه زمانی دریافت اظهارنامه عملکرد ۱۳۹۸ صاحبان مشاغل ، با برقراری ارتباط وب سرویسی با اداره ثبت احوال ، از دریافت اظهارنامه مشارکتی قهری که تاریخ فوت احدی از شرکا ی آن مشارکت ، جلوگیری نموده و با ثبت پیام خطا در زمان تسلیم اظهار نامه مشارکت اختیاری هدایت نمایند.

به عنایت به مفاد بند ۷ ماده ۴۳ ایین نامه اجرایی موضوع ماده ۲۱۹ قانون مالیات مستقیم نظر به اینکه در صورت فوت مودی دارای پرونده شغلی انفرادی در طی سال ، شماه اقتصادی پرونده مالیاتی وی ابطال و وراث تنها امکان ارسال اظهارنامه و انجام کلیه فرایند های مالیاتی تا زمان فوت متوفی را دارا میباشند ، لذا معاونت فناوری های مالیاتی مکلف است در بازه زمانی دریافت اظهار نامه های عملکرد سال ۱۳۹۸ صاحبان مشاغل ، با برقراری ارتباط وب سرویس با اداره ثبت احوال ، ترتیبی اتخاذ نماید که ضمن ابطال شماره اقتصادی متوفی در تاریخ فوت ، اطلاع رسانی لازم به وراث به منظور انجام ثبت نام جدید در نظام مالیاتی به عنوان مشارکت اختیاری و ارایه اظهارنامه مالیاتی مشارکتی بابت مدت فعالیت از تاریخ فوت لغایت پایان سال ۱۳۹۸ علاوه بر ارایه اظهارنامه مالیاتی برای دوره حیات متوفی صورت پذیرد.

امید علی پارسا

رییس کل